Politechnika Gdańska wraz z sześcioma innymi jednostkami naukowymi z całej Polski stała się kluczowym elementem nowopowstałego Systemu Certyfikacji Żywności Funkcjonalnej „F-FOOD”. Projekt zakładający wykorzystanie infrastruktury badawczej i wiedzy naukowej zgromadzonej na uczelniach wyższych jest pierwszym tego typu systemem w Polsce i Europie.
Wspólna inicjatywa instytucji naukowych
Z inicjatywy 7 polskich uczelni i instytutów badawczych: Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Medycznego w Gdańsku, Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu, Politechniki Gdańskiej oraz Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie, został stworzony i uruchomiony System Certyfikacji Żywności „F-FOOD”. System ma na celu podniesienie jakości żywności dostępnej na rynku, promowanie zdrowego stylu życia oraz wprowadzenie dietetyki spersonalizowanej.
Centrum Badawcze nad Żywnością Funkcjonalną
Dla koordynacji programu w 2023 r. zawiązano spółkę celową Centrum Badawcze Żywności Funkcjonalnej (CBŻF), które opracowało Znak Certyfikujący Unii Europejskiej „F-FOOD”, który ma na celu wyróżnienie produktów o szczególnej wartości odżywczej. Działania CBŻF zmierzają do kompleksowego rozwoju rynku żywności funkcjonalnej w Polsce, obejmującego badania, produkcję, przetwórstwo, certyfikację, handel i eksport.
Jak podkreśla Mariusz Machajewski, prezes spółki celowej Politechniki Gdańskiej – Excento, która jest udziałowcem w CBŻF: „jest to nowa, przełomowa inicjatywa, o wysokim stopniu innowacyjności zarówno w skali kraju, jak i europejskim. System Certyfikacji „F-FOOD” stwarza unikalne możliwości dla polskich producentów żywności, zapewniając najwyższe standardy jakości. Dzięki współpracy wielu instytucji naukowych, możemy wspólnie budować rzeczywistość, w której żywność funkcjonalna stanie się kluczowym elementem profilaktyki zdrowotnej ”.
Współpraca z naukowcami i autoryzowane laboratoria
Certyfikacja obejmuje rygorystyczne analizy i badania, które gwarantują, że produkty spełniają najwyższe normy jakościowe i zdrowotne. Na uczelniach działają autoryzowane laboratoria, w których wykonywane mogą być analizy produktów, oceny możliwości uzyskania oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych oraz analizy potencjału do modyfikacji składu produktów. Celem tych analiz jest przygotowanie produktów do oceny i rejestracji w systemie Znaku F-FOOD. Proces oceny produktów kandydujących do Znaku F-FOOD obejmuje rejestrację, ocenę zgodności cech produktu z wymogami regulaminu, określenie Tabeli Indeksów F-FOOD oraz wydanie Certyfikatu Zgodności.
Cel i misja Centrum Badawczego nad Żywnością Funkcjonalną
CBŻF ma na celu rozwój nowej specjalności gospodarczej Polski poprzez budowę systemu certyfikacji, produkcji, przetwórstwa, handlu i eksportu żywności funkcjonalnej. Misja CBŻF obejmuje rozwój rynku żywności funkcjonalnej, opracowanie nowych rodzajów żywności zmniejszających ryzyko chorób cywilizacyjnych oraz wprowadzenie unijnego systemu certyfikacji dla żywności o szczególnej wartości odżywczej F-FOOD. Ponadto, Centrum kładzie nacisk na rozwój badań w dziedzinie nutrigenomiki i nutrimetabolomiki, wspierając tym samym dietetykę spersonalizowaną.
Co to właściwie jest żywność funkcjonalna?
Żywność funkcjonalna to produkty spożywcze, które oprócz podstawowych wartości odżywczych, dostarczają dodatkowych korzyści zdrowotnych. Są one wzbogacone o składniki aktywne, takie jak witaminy, składniki mineralne, błonnik pokarmowy, wielonasycone kwasy tłuszczowe, probiotyki, prebiotyki, aminokwasy, peptydy czy antyoksydanty, które wspomagają zdrowie i mogą przyczyniać się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia chorób cywilizacyjnych.
Obecnie w Unii Europejskiej nie istnieje prawna definicja żywności funkcjonalnej. Nie wprowadzono też kompleksowego systemu promocji żywności funkcjonalnej, a jedynie skupiono się na regulacjach prawnych dotyczących prezentacji składników bioaktywnych o szczególnych własnościach odżywczych.
Przyszłość żywności funkcjonalnej
Na świecie tylko Japonia wprowadziła oficjalny system certyfikacji dla żywności funkcjonalnej. Ponieważ w Unii Europejskiej nie ma jeszcze systemów jakości i rynku dla żywności funkcjonalnej i spersonalizowanej, to stoimy przed olbrzymią szansą, by jako jedni z pierwszych ten rynek zdefiniować, zorganizować, a co więcej uzyskać pozycję lidera. Taki cel postawiło sobie Centrum Badawcze nad Żywnością Funkcjonalną.
Współpraca naukowa i technologiczna w ramach systemu „F-FOOD” to szansa dla dalszego rozwoju rynku żywności funkcjonalnej, która może stać się kluczowym elementem strategii zdrowotnej na nadchodzące lata.
Więcej: https://f-food.pl/
https://pg.edu.pl/aktualnosci/2024-10/pierwszy-taki-system-certyfikacji-zywnosci-funkcjonalnej-w-polsce
https://radiogdansk.pl/wiadomosci/region/trojmiasto/2024/10/21/pomoze-wybrac-zdrowa-zywnosc-naukowcy-z-gdanska-pracuja-nad-pionierskim-systemem/
